home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search
/ MACD 5 / MACD 5.bin / amigowiec / cdromiamiga.txt < prev    next >
Text File  |  1997-10-29  |  8KB  |  122 lines
  1. CD-ROM i Amiga (6-7/94, str.  10)
  2.  
  3.   Dla  uûytkowników komputerów IBM kompatybilnych, CD-ROM od dawna nie jest
  4. niczym nadzwyczajnym.  Co wiëcej, stanowi niezbëdne wyposaûenie uûytkownika
  5. Windows  NT,  czy  OS/2.   Wôród  amigowców jak dotychczas sië nie przyjâî.
  6. Dopiero rynkowy sukces Amigi CD-32 pozwala mieê nadziejë na upowszechnienie
  7. sië napëdu CD-ROM.
  8.   Jak   dotychczas  dwie  próby  Commodore  wejôcia  na  rynek  z  napëdami
  9. optycznymi okazaîy sië kompletnymi niewypaîami.  CDTV sprzedawaî sië bardzo
  10. kiepsko podobnie jak zewnëtrzny napëd do Amigi 500 oznaczony symbolem A570.
  11. Jak marny byî popyt na te urzâdzenia najlepiej ôwiadczâ ich ceny pod koniec
  12. ubiegîego roku.  Komplet CDTV z klawiaturâ i stacjâ dysków moûna byîo kupiê
  13. w RFN za okoîo 220 DM.  Przyczynâ tej klëski Commodore byî z pewnoôciâ brak
  14. oprogramowania.   Dlaczego  jednak  firmy softwarowe nie zainteresowaîy sië
  15. produkcjâ gier na CD pozostanie ich tajemnicâ.
  16.   Na  szczëôcie, w przypadku Amigi CD-32, sytuacje zdaje sië byê caîkowicie
  17. odmienna.    Kilkamaôcie   tytuîów   ukazaîo   sië  niemal  równoczeônie  z
  18. rozpoczëciem   sprzedaûy   CD-32,  a  spory  popyt  prawdopodobnie  zachëci
  19. producentów  do uwzglëdnienia gier na CD-ROM w swoich planach wydawniczych.
  20. Z  tego powodu uznaîem za wîaôciwe zapoznaê czytelników z funkcjonowaniem i
  21. zasadâ dziaîania stacji dysków optycznych.
  22.   CD-ROM  to  nic  innego  niû  zwykîa  pîyta kompaktowa, na której zamiast
  23. zdigitalizowanej muzyki, zapisane sâ programy lub dane.  Analogicznie jak w
  24. przypadku  dyskietki,  czy  dysku  twardego  (na których dane sâ zakodowane
  25. poprzez   zmianë   namagnesowaï  noônika),  kodowanie  odbywa  sië  poprzez
  26. zróûnicowanie wîaôciwoôci optycznych noônika.  Promieï laserowy odczytujâcy
  27. zawartoôê dysku, trafia na powierzchnië i odbija sië od niej, trafiajâc lub
  28. nie trafiajâc w soczewkë odbiorczâ.  Powstaje w ten sposób cyfrowy strumieï
  29. danych skîadajâcy sië z wîâczeï i wyîâczeï w okreôlonych odstëpach czasu.
  30.   Zwykîe  dyskietki  i  dyski twarde sâ zorganizowane wedîug takiego samego
  31. schematu.   Ich  powierzchnia  jest podzielona na koncentryczne krëgi zwane
  32. ôcieûkami  (ang.:track)  i  sektory  majâce  wyglâd  przypominajâcy kawaîek
  33. tortu.   W ten sposób dysk jest dzielony na fragmenty, z których kaûdy jest
  34. okreôlony  parâ  wspóîrzëdnych  umoûliwiajâcâ jego bezbîëdnâ identyfikacjë.
  35. Taki  fragment  jest  jednoczeônie najmniejszâ czëôciâ dysku, którâ gîowica
  36. moûe odczytaê lub zapisaê.
  37.   W  przypadku  dysku  optycznego sytuacja wyglâda odmiennie.  Poniewaû nie
  38. jest  to w gruncie rzeczy nic innego niû dysk audio, podlega on identycznym
  39. ograniczeniom.   Dane  muszâ  byê  odczytywane w sposób ciâgîy, co wyklucza
  40. podziaî  na  ôcieûki.   Precyzujâc:   na  dysku CD znajduje sië jedna dîuga
  41. ôcieûka  w  formie  spirali.   Kolejnym  problemem jest ograniczona czuîoôê
  42. soczewki  odbiorczej,  uniemoûliwiajâca  zagëszczenie zapisu danych w miarë
  43. zbliûania  sië  do  ôrodka dysku.  Poniewaû szybkoôê strumienia danych musi
  44. pozostaê  staîa.   Wymaga  to  stopniowego  zwiekszania prëdkoôci obrotowej
  45. dysku,  która  w  jego  obszarze  zbliûonym do ôrodka osiâga ok.  500obr/s.
  46. Brak  podziaîu  na  sektory  jest  przyczynâ najbardziej denerwujâcej cechy
  47. CD-ROM,  czyli  powolnoôci  odczytu.  Gîowica odczytujâca musi przeszukiwaê
  48. dysk  w poszukiwaniu ûâdanego pliku poruszajâc sië wedîug ôcieûki, przez co
  49. ôredni  czas  dostëpu  do  pliku  jest  nie krótszy niû 200 ms (zwykîy dysk
  50. AT-BUS - ok.  13 ms).
  51.  
  52. Zapis danych na CD-ROM
  53.   Juû   sama   nazwa  CD-ROM  pozwala  domyôlaê  sië  bolesnej  prawdy,  ûe
  54. zapisywanie  danych  na  dysku  CD  w  warunkach domowych nie jest moûliwe.
  55. Zapisu dokonuje sië od razu w procesie produkcji dysku i nie moûna go juû w
  56. ûaden  sposób skasowaê i zapisaê na nowo.  Istniejâ jednak juû dyski, które
  57. moûna   zapisywaê   wielokrotnie,  na  wczeôniej  nie  wykorzystanych  jego
  58. fragmentach (np.  PhotoCD firmy Kodak).  Do odczytu takich dysków potrzebny
  59. jest   tzw.   Multisession  CD-ROM  Drive.   Dotychczas  nie  skonstruowano
  60. urzâdzenia,  które  moûna  by  zakwalifikowaê  jako  CD-ROM Maker do uûytku
  61. domowego.   Najtaïsze  tego  rodzaju  maszyny kosztujâ ok.  12000 DM wraz z
  62. oprogramowaniem, a koszt produkcji jednego dysku waha sië w granicach 50-60
  63. DM.   Dla  porównania:   w  produkcji  przemysîowej koszt jednego dysku nie
  64. przekracza  4  DM.   Oprócz  tego  dyski  wykonane CD-ROM Makerem sâ bardzo
  65. wraûliwe na podwyûszonâ temperaturë.
  66.  
  67. Standard zapisu.
  68.   Na  szczëôcie dla uûytkowników, stosunkowo wczeônie ustaliî sië jednolity
  69. system  zapisu danych ISO 9660 zwany teû High Sierra.  Dyski zapisane w tym
  70. formacie  moûna  odczytywaê  na  kaûdym komputerze pod warunkiem posiadania
  71. odpowiedniego  drivera.   W  przypadku  Amigi,  ich nabycie nie stanowi juû
  72. problemu.    Na   poczâtku   stycznia  pojawiîo  sië  takûe  oprogramowanie
  73. (PhotoworX) pozwalajâce na odczyt dysków PhotoCD Kodaka.
  74.   Pomimo  braku  podziaîu  powierzchni  dysku na sektory w tradycyjnym tego
  75. sîowa  znaczeniu,  w  celu  zapewnienia  moûliwoôci zastosowania algorytmów
  76. kontroli  poprawnoôci  zapisu  i  korekcji  bîëdów,  niezbëdne  okazaîo sië
  77. podzielenie  scieûki  danych  na  bloki.  Najnowsze napëdy CD-ROM oznaczone
  78. symbolem  XA  (Extended  Architecture)  wykorzystujâ  dwa  rodzaje procedur
  79. korekcji  bîëdów:   dla  danych  audio i video (2324 bit/block) - bez bitów
  80. kontrolnych,  dla  programów  (2048  bitów danych) i 276 bitów kontrolnych.
  81. Pozwala   to   na   optymalizacjë   wykorzystania   pojemnoôci  dysku  przy
  82. zminimalizowaniu ryzyka utraty danych.  Jeden czy kilka przekîamanych bitów
  83. na  obrazku  nie  musi  od razu powodowaê ûadnych fatalnych konsekwencji, a
  84. zastosowanie   tej   techniki   w  nowszych  napëdach  XA  pozwala  na  ich
  85. wykorzystanie w charakterze zwykîych odtwarzaczy audio CD.
  86.  
  87. Zakup napëdu CD-ROM
  88.   Przy  zakupie CD-ROM naleûy zwróciê uwagë na parë istotnych cech, którymi
  89. powinien  charakteryzowaê  sië  wybrany  przez Was napëd, jeôli nie chcecie
  90. zostaê   zdegradowani  do  rangi  posiadaczy  sprzëtu  muzealnego.   Rozwój
  91. techniki  komputerowej jest tak szybki, ûe niektóre, niedawno wyprodukowane
  92. urzâdzenia  sâ  juû przestarzaîe.  By w przyszîoôci zapewniê kompatybilnoôê
  93. ze ôwiatowymi standardami Wasz napëd powinien:
  94.  -posiadaê  symbol  XS  (Extended  Architekture  - niekoniecznie od razu na
  95. obudowie - zajrzyjcie do danych technicznych).
  96.  -byê kompatybilny z Kodak PhotoCD (koniecznie Multisession).
  97.  -mieê moûliwoôê pracy z podwójnâ prëdkoôciâ (Double Speed).
  98.   Teoretycznie,  drive  speîniajâcy  wymaganie pierwsze musi speîniaê takûe
  99. drugie, ale lepiej sië upewniê.
  100.   Uûytkownicy  Amigi  znajdujâ  sië  niestety  w  duûo gorszej sytuacji niû
  101. wîaôciciele  PC.   Do  tego  ostatniego  komputera  istnieje  sporo napëdów
  102. speîniajâcych   w/w   wymagania,   wyposaûonych   we   wîasny  kontroler  i
  103. kosztujâcych  okoîo  400  DM.   Amigowcy skazani sâ na drogie napëdy CD-ROM
  104. standardu SCSI, w cenie 700-900 DM (Toshiba lub Sony).
  105.  
  106. Oprogramowanie
  107.   Caîkiem   niezîy  driver,  a  raczej  FileSystem  rozprowadzany  jest  na
  108. dyskietkach  PD  pod  nazwâ AmiCDROM.  Jedynym na razie dostëpnym programem
  109. komercyjnym  jest XTEC-FileSystem (ok.100 DM).  Piszâc o oprogramowaniu nie
  110. sposób  oczywiôcie  pominâê  sprzedawanego  przez niemieckâ firmë Corporate
  111. Media  programu  PhotoWorX, który jest jedynym, jak dotychczas programem do
  112. pracy  z  dyskami  PhotoCD,  a konkretnie do ich oglâdania, wykonywaniaparu
  113. manipulacji  i zapisywania w pamiëci masowej.  Chëtni do jego nabycia muszâ
  114. wîoûyê  ok.   180  DM,  co dla tego rodzaju programu wydaje sië, delikatnie
  115. mówiâc,  lekkâ  przesadâ.  Wysoka cena spowodowana jest zabójczymi opîatami
  116. licencyjnymi  jakich  ûâda Kodak.  Miejmy nadzieje, ûe znajdzie sië wkrótce
  117. jakiô  zdolny  i  ûâdny sîawy programista, który rozpowszechni tego rodzaju
  118. konwerter  jako  PublicDomain,  tym  bardziej,  ûe  istnieje juû program PD
  119. pozwalajâcy na oglâdanie (bez moûliwoôci konwersji i zapisu) dysków Kodaka.
  120.  
  121. Tomasz Kulbacki
  122.